Timing van de leeractiviteiten 'uitleg geven' en 'retrieval' en een vergelijking in leeruitkomsten tussen beide

Feedback geven of bedenkingen formuleren? Lees misschien eerst deze disclaimer of Over deze blog.

Op de website van The Learning Scientists verscheen op 22/8/2019 de post "Explain It To Me: The Beneficial Effects of Explaining for Memory" Hoewel de vergelijking in leeruitkomsten tussen enerzijds 'het uitleggen aan elkaar' (explaining) en anderzijds retrieval practice (RP) mij wel boeide, viel me op dat de titel van het artikel waarop de auteur zich onder andere baseerde luidde "Timing Matters! Explaining Between Study Phases Enhances Students’ Learning" (€). Dus iets meer focus op het timing aspect.
Daarom is deze blogpost een combinatie van het oorspronkelijke artikel en de post van The Learning Scientists.

Zowel van explaining als RP is aangetoond dat het effectieve leerstrategieën kunnen zijn die het leren versterken.
In het artikel "Timing matters" doen de onderzoekers twee experimenten uit de doeken, waarbij lerenden twee teksten dienden te bestuderen. Hierbij wordt zowel nagegaan:

- of er een verschil is in effect wanneer er explaining/RP werd toegepast: reeds tussen het bestuderen van de twee teksten of pas nadat beide teksten bestudeerd waren (in-between vs afterstudy);
- of er een verschil is in effect afhankelijk van de toegepaste leerstrategie (explaining vs retrieval).

De idee is dat explaining (hier aan een fictieve andere, niet aan een lijfelijk aanwezige andere) meer is dan alleen maar retrieval. Explaining (aan anderen) zet de lerende aan tot diepere verwerking en meer elaboratie (meer details, verbinden van nieuw geleerde met reeds bestaande schema's van kennis in het langetermijngeheugen; eigen toevoeging). Een betere monitoring van de eigen leervoortgang zou ook een extra voordeel zijn van explaining vergeleken met gewone retrieval.
De tweede gedachte (het belang van timing) gaat ervan uit dat bij het studeren van twee teksten die verband houden met elkaar (de eerste meer een abstracte inleiding, de tweede een concreter vervolg van de ideeën uit de eerste) het voordeliger is reeds explaining/RP toe te passen tussen het bestuderen van beide teksten in plaats van na het bestuderen van beide teksten.
De verklaring is hier dan niet zozeer een versterking van het geheugenspoor, maar wel eerder van metacognitieve aard. Studenten zouden bij de eerste toepassing van RP/explaining reeds kunnen monitoren waar hun tekorten liggen en daar op inspelen.

NB: de auteurs beschrijven dat alleen al het idee te moeten gaan uitleggen aan andere reeds een positief effect heeft (vergeleken met herstudie). Maar als lerenden zich niet alleen voorbereiden daarop, maar de uitleg ook effectief gaan geven aan anderen, het positieve effect nog groter is. In dit onderzoek werd de deelnemers gezegd dat ze een instructievideo opnamen die zou getoond worden aan een student die de teksten niet had bestudeerd.

In experiment 1 werd gewerkt met drie condities: een conditie (1) waarbij na het bestuderen van de twee teksten explaining werd toegepast, (2) waarbij na het bestuderen van de twee teksten retrieval werd toegepast en, (3) waarbij explaining werd toegepast tussen de twee teksten.
(er werd met het principe van een pre/post test gewerkt om de vooruitgang te bepalen, studenten dienden ook zelfrapportages over hun geleverde inspanning uit te voeren en een inschatting van het resultaat dat ze meenden te gaan halen op de posttest). In experiment 1 bestond de retrieval leeractiviteit uit verbale free recall (alles wat men zich nog herinnerde luidop uitspreken).

Resultaten:

- wat betreft conceptuele kennis, was er geen significant verschil tussen de condities 2 en 3 (RP en explaining na het bestuderen van de twee teksten), maar conditie 1 (explaining na bestuderen tekst 1 én na het bestuderen van tekst 2) scoorde beter dan condities 2 en 3;
- wat betreft transfer van kennis (tekstonderdelen linken aan elkaar en voorkennis) was er tussen geen enkele van de drie condities een significant verschil;
- wat betreft het inschatten van het eindresultaat was er geen significant verschil tussen de drie condities (iets meer onderschatting in de conditie die reeds tussentijds explaining toepaste).

De conclusie kan hier zijn dat het tussentijds reeds toepassen van explaining tot betere resultaten leidt dan wanneer dit alleen aan het einde van het volledig bestuderen van de teksten plaatsvindt. Dit zou te verklaren zijn doordat studenten dan tussentijds reeds kunnen monitoren waar de hiaten in hun kennis liggen.
Er kan in experiment 1 geen grondige vergelijking gebeuren tussen RP en explaining, aangezien er geen RP conditie was die eveneens tussentijds zichzelf ging testen.

Daarom werd experiment 2 uitgevoerd met vier condities. Explaining tussentijds en alleen aan het einde. RP tussentijds en alleen aan het einde.
Verschil met RP in vorige experiment: de free recall vond in experiment 2 schriftelijk plaats, waar dat in experiment 1 mondeling was.

Voornaamste resultaten

- de bevindingen uit experiment 1 werden bevestigd. De leerlingen presteerde zowel in de RP als in de explaining conditie beter indien dit reeds tussen het bestuderen van de teksten plaatsvond;
- de tussentijdse explaining conditie presteerde beter dan de tussentijdse retrieval groep.

Deze laatste bevinding zou volgens de onderzoekers te maken hebben met de component social presence. In de explaining conditie was de boodschap immers dat de opname die de participanten maakten door een 'afwezige medestudent' zou beluisterd worden. In experiment 1 was er geen verschil tussen de RP en de explaining conditie. Volgens de onderzoekers zou dit te wijten zijn aan de mondelinge free recall, waarbij respondenten de idee konden hebben dat ze zouden gehoord worden door anderen, dus eveneens social presence.

Eigen toevoeging: ik ga een voorzichtige bedenking maken. Behalve dat studenten in de tussentijdse condities beter in staat zijn de hiaten in hun kennis te monitoren, gaan ze (als ik het goed begrepen heb) ook twee keer RP toepassen over dezelfde materie. Als ik me niet vergis wordt drie maal tussentijds toetsen aangeraden om van de optimale effecten van RP te kunnen genieten. Mogelijks is er ook een spacing effect dat optreedt in de condities die zowel na het bestuderen van tekst 1 als tekst 2 RP/Explaining mochten toepassen. Mogelijks speelt dus niet alleen het beter monitoren van hiaten in de kennis een rol, maar worden er ook sterkere geheugensporen aangelegd.

Bronnen

Lachner, A., Backfisch, I., Hoogerheide, V., van Gog, T., & Renkl, A. (2019, July 18). Timing Matters! Explaining Between Study Phases Enhances Students’ Learning. Journal of Educational
Psychology. Advance online publication. http://dx.doi.org/10.1037/edu0000396

Explain It To Me: The Beneficial Effects of Explaining for Memory — The Learning Scientists. (2019). The Learning Scientists. Retrieved 27 August 2019, from http://www.learningscientists.org/blog/2019/8/22-1