Notities nemen met 'pen en papier' is efficiënter dan op een laptop


Feedback geven of bedenkingen formuleren? Lees misschien eerst deze disclaimer of Over deze blog.

Introductie en hypothese

Lees ook deze post met enige nuances en een onderzoek dat een replicatie is van Mueller en Oppenheimer.

Het al dan niet gebruiken van de laptop door studenten bij het nemen van notities is geregeld een item in de media en leidt soms tot een 'ban' in de aula's, ook in scholen die ooit bekend stonden als 'de hogeschool met de laptop' (eigen toevoeging).

Toch neemt globaal het aantal studenten dat gebruik maakt van laptops bij het nemen van notities toe.
Nochtans blijkt uit onderzoek dat het leerrendement bij studenten die gebruik maken van een laptop tijdens het nota nemen, lager te liggen dan wanneer dit gebeurt met 'pen en papier'.
Deels zou deze lagere leerwinst te maken hebben met de grotere kans op afleiding die studenten hebben op een laptop, zeker indien deze verbonden is met het internet.

Deze studie van Mueller en Oppenheimer (2014) "The pen is mightier than the keyboard: Advantages of longhand over laptop note taking" deed echter onderzoek naar mogelijk andere verklaringen, naast afleiding, die een nefast effect op het leerresultaat hebben (de laptops in het experiment gebruikt waren 'afgesloten' van andere toepassingen).

De hypothese van de onderzoekers berust op twee aannames:

  • Indien studenten schrijven, vindt er een actievere verwerking van de informatie plaats dan wanneer ze typen op een toetsenbord en dit leidt tot een grotere leerwinst (encoding-hypothese);
  • Indien studenten nota's die geschreven zijn opnieuw doornemen achteraf, leidt dit tot een beter leerrendement, vergeleken met het herbekijken/bestuderen van laptop-nota's (external-storage-hypothese).

Methode en resultaten

Het artikel is dus geen review maar een beschrijving van drie aparte studies waarin telkens enkele parameters tegen elkaar afgewogen worden:
  • de verschillende condities zijn meestal (varianten van) een latop- en een pengroep;
  • de leerwinst wordt nagegaan door het testen van feiten- en procedurele kennis, kort na een les en een test nadat er een bepaalde tijd (week) is verstreken;
  • nagaan of er een verband is tussen totaal aantal genoteerde woorden en leerwinst;
  • nagaan of er een verband is tussen het aantal letterlijk overgenomen stukken tekst en leerwinst.
De variatie in de drie groepen komt ongeveer hier op neer (er waren nog enkele controlecondities die ik niet allemaal vermeld; eigen toevoeging):
  • studie 1: één groep geschreven notities, één groep laptopnotities;
  • studie 2: één groep geschreven notities, één groep laptopnotities met de specifieke instructie 'in eigen woorden te noteren';
  • studie 3: één groep geschreven notities, één groep laptopnotities, groepen mochten voor een test hun notities opnieuw doornemen.
Resultaten:
  • de testresultaten waren algemeen hetzelfde of beter voor de pengroep;
  • de testresultaten waren beter voor de pengroep indien er gepeild werd naar meer inzichtelijke kennis;
  • de testresultaten waren beter voor de pengroep indien er getest werd op langere termijn;
  • er was een positief verband tussen aantal woorden en testresultaat (hoeveel te meer woorden hoeveel te hogere score):
  • er was een negatief verband tussen aantal stukken letterlijk overgenomen tekst en leerwinst (des te meer letterlijk genoteerde zinnen, des te lager de score);
  • studenten in de laptop groep noteerden méér informatie maar namen ook meer letterlijke stukken tekst van de les over.

Conclusie

Algemeen kan dus gesteld worden dat het efficiënter is om met pen en papier te noteren tijdens een les.
Het effect stelt zich zeker indien er inzichtelijke verwerking op langere termijn dient plaats te vinden.
De laptopgroep slaagt er in méér info te noteren tijdens een les dan de pengroep. Dit zorgt voor een beter resultaat, maar wordt tenietgedaan door het feit dat de laptopgroep veel meer letterlijk overneemt wat er gezegd wordt, waardoor procedurele verwerking minder plaatsvindt. Opvallend was dat het geven van de instructie 'noteer in je eigen woorden en niet letterlijk' aan de laptopgroep geen effect had op de hoeveelheid overgenomen letterlijke stukken tekst (maar de uitleg waarom niet letterlijk te noteren werd ook niet gegeven; eigen toevoeging).
Ook indien studenten hun nota's opnieuw bestuderen, scoren leerlingen die geschreven nota's verwerken beter op een test.

De reden voor deze resultaten is volgens de onderzoekers dat de pengroep reeds een actieve verwerking doet van de informatie tijdens de les, door te parafraseren, samen te vatten, in eigen woorden begrijpend te noteren.

Referenties

Mueller, P. A., & Oppenheimer, D. M. (2014). The pen is mightier than the keyboard: Advantages of longhand over laptop note taking. Psychological science, 25(6), 1159-1168.

Reacties