Het KBCP-framework: model om effectieve leerstrategieën bij studenten te promoten

Feedback geven of bedenkingen formuleren? Lees misschien eerst deze disclaimer of Over deze blog.

In het artikel "Training Learning Strategies to Promote Self-Regulation and Transfer: The Knowledge, Belief, Commitment, and Planning Framework" stellen McDaniel en Einstein (2020) een model voor dat kan gebruikt worden om studenten te trainen in het zelfregulerend gebruik van effectieve leerstrategieën.

Op ieder onderwijsniveau maken studenten slechts beperkt gebruik van effectieve leerstrategieën (in het artikel wordt hier onder andere spacing, retrieval en self-explanation onder verstaan). Dit komt onder andere door een verkeerde inschatting (overschatting) van de mate waarin er 'geleerd wordt' middels de leerstrategieën die ze wél gebruiken (ik schreef daar eerder deze blogpost over). Tevens kosten effectieve leerstrategieën enige moeite (denk aan de desirable difficulties van Bjork, eigen toevoeging). Deze moeite wordt door studenten gepercipieerd als eigen aan een ineffectieve leerstrategie. Ten derde is het gebruik van deze ineffectieve leerstrategieën vrij hardnekkig, omdat ze er vaak zorgen dat 'het doel' bereikt wordt, namelijk slagen op een toets op korte termijn. De auteurs vermelden naast deze redenen ook dat er tijdens de opleiding vrij weinig tijd gespendeerd wordt aan het introduceren en trainen van effectievere methodes van leren. Het is dan ook de vraag wat een goede methode is om dit aan te pakken, daarover bestaat vrij weinig onderzoek terwijl er wél zeer veel onderzoek verricht is naar effectieve leerstrategieën an sich. Training  op basis van het KBCP-model zou er toe kunnen bijdragen dat studenten deze leerstrategieën gaan gebruiken op een duurzame manier, in verschillende vakgebieden en studie-activiteiten.

Het beschreven framework bestaat uit vier onderdelen:

- Knowledge: studenten moeten de verschillende leerstrategieën aangeleerd krijgen. Dit gebeurt geregeld en is essentieel, maar leidt niet noodzakelijk tot een transfer van deze strategie naar een ander vak, andere leerstof ... maar blijft beperkt tot die ene specifieke context. Het kan al helpen om de studenten niet alleen de techniek aan te leren, maar ook verdergaande uitleg te verschaffen over de achtergrond van de leerstrategie en waarom deze 'werkt'. Maar ook dan rijst de vraag hoe duurzaam de inzet van de aangeleerde strategie is en hoe algemeen deze gaat ingezet worden;

- Belief: studenten dienen er van overtuigd te zijn dat de leerstrategie een meerwaarde betekent voor hun leren. Dit geloof kan in de hand gewerkt worden door het ervaren van de voordelen. De auteurs suggereren dat het eveneens een voordeel kan zijn specifiek feedback te geven op deze voordelen ("je hebt veel beter gepresteerd door gebruik te maken van ..."), omdat lerenden (zeker jongeren) niet steeds in staat zijn om deze voordelen zelf te monitoren. De auteurs suggereren dat studenten middels (eventueel begeleide klassikale) zelfreflectie kunnen komen tot het linken van de door hun gehanteerde leerstrategie en de leeruitkomsten;

- Commitment: naast de kennis en de overtuiging dat een strategie effectief is, dient er natuurlijk ook sprake te zijn van een blijvend 'engagement' om de leerstrategie toe te passen. De auteurs leggen hier een link naar gedragsverandering die blijvend dient te zijn in bijvoorbeeld het volhouden van een gezondere levensstijl. In deze context wordt gesproken van utility-value interventions. Deze zijn er op gericht om studenten te laten nadenken over, te laten doordringen van ... de grotere waarde van een bepaalde studiestrategie. Bijvoorbeeld, "door deze studiestrategie zal ik betere resultaten hebben en toegelaten worden tot het 'college' van mijn keuze". Commitment kan ook versterkt worden door interventies gericht op de attributie van lerenden. Namelijk, dat ze succes toewijzen aan hun eigen gedrag (en bijvoorbeeld niet aan externe factoren) en dat ze zelf controle hebben over al dan niet slagen, in staat zijn zich te verbeteren. De auteurs vermelden ook de mogelijkheden van growth mindset interventions, maar verwijzen eveneens naar recente meta-analyses waarin de resultaten hiervan eerder als beperkt omschreven worden en vooral positief zouden zijn voor minder goed presterende lerenden. Hoewel er nog onderzoek nodig is naar het effect van commitment op het al dan niet toepassen van effectieve leerstrategieën, zou een combinatie van knowledge, belief en commitment mogelijk tot positieve resultaten kunnen leiden;

- Planning: uit onderzoek blijkt dat ondanks de ventuele kennis en overtuiging, studenten in het plannen van hun studie alsnog kiezen voor veel uren studeren op één moment in plaats van bijvoorbeeld het toepassen van spaced practice (waarbij dezelfde hoeveelheid studie over meerdere dagen gespreid wordt). Eigen toevoeging: in het onderzoek waaraan ik voor mijn thesis mocht meewerken bleek dit ook. Studenten hadden kennis over de voordelen van spacing, rapporteerden zelfs de voordelen van deze leerstrategie. Maar in hun uiteindelijk studiegedrag paste slechts een beperkte groep spaced retrieval practice toe.
Plannen lijkt moeilijk te zijn voor studenten. Zelfs al maken ze een effectieve planning op, slagen ze er slechts in beperkte mate in zich aan deze plannen te houden. Interventies zouden dan niet alleen gericht moeten zijn op het maken van een effectieve planning, maar ook op het ervoor zorgen dat het niet bij geplande intenties blijft. Met implementation intentions wordt bedoeld in de planning ook specifiek op te nemen wat de student zal doen in geval van een bepaalde situatie. Het gaat er om om op voorhand reeds bepaalde situaties waarin afwijken van de planning zou kunnen voorkomen in te schatten en daar bepaald effectief gedrag aan te koppelen. De auteurs vermelden een voorbeeld op basis van eetgedrag "als ik tijdens een etentje de menukaart bestudeer, bestel ik broccoli" (ik zou daar dan van maken "als er tijdens de examens in juni een WK match uitgezonden wordt leer ik nog een hoofdstuk, eigen toevoeging).

In het artikel eindigen McDaniel en Einstein met een mogelijk praktisch voorbeeld van het toepassen van het KBCP-framework, waarbij dient opgemerkt te worden dat ze dat nog niet getest hebben, het dient louter als een concreter voorbeeld. De auteurs stellen dat er weliswaar (veel)belovend onderzoek bestaat naar de verschillende componenten van het model, maar dat onderzoek naar de effectiviteit van interventies op basis van een combinatie van zowel knowledge, belief, commitment en planning nog dient te gebeuren.

Referenties

McDaniel, M. A., & Einstein, G. O. (2020). Training Learning Strategies to Promote Self-Regulation and Transfer: The Knowledge, Belief, Commitment, and Planning Framework. Perspectives on Psychological Science. https://doi.org/10.1177/1745691620920723


Reacties